The Nobel Museum!

Mỗi năm tháng 10 sắp về là giới học giả lại nháo nhào hóng coi năm nay công trình gì được giải Nobel. Nhân dịp thứ 5 vừa rồi được 1 người anh từ VN sang SE để công tác và sẵn dịp nghé thăm mình luôn, 2 a e có đi thăm 1 số bảo tàng và có vài điều hay về bảo tàng Nobel mà mình thấy muốn chia sẽ.

1. Nobel ko có vợ, không có con, giải thưởng gồn 5 lĩnh vực: Vật lý, hóa học, y sinh, văn học và hòa bình. Lý do tại sao ko có các giải khác là gì do ông ta thích vậy, di chúc như vậy. Ko có giải thích gì khác hơn. Chắc đó là đặc quyền của người có nhiều tiền? (Cái này do mình nghĩ vậy).
2. Không có giải Nobel kinh tế, mà chỉ là giải thưởng được thành lập vào 1968 để tưởng nhớ Nobel và có tên đầy đủ là “Nobel Memorial Prize in Economic Sciences”. Tiền trao thưởng được tài trợ bởi Sweden’s central bank.
3. Tất cả các giải Nobel và cả giải kinh tế đều được xét duyệt vào trao tại Thụy Điển, ngoại trừ nobel hòa bình được bình duyệt và trao bởi Tổ chức Nobel ở Oslo, Na Uy. Lý do là tương truyền ngày trước 2 nước là 1, sau đó Na Uy muốn tách ra, a Thụy đồng ý, và có lẽ đó cũng là lý do TĐ luôn ủng hộ các nước nhỏ độc lập?
4. Giải Nobel y sinh được xét duyệt bởi 50 prof ở học viện Karolinska (nơi mình đang học và làm việc, hihi). Tất cả các thảo luận bàn bạc đều được dùng bằng tiếng Thụy Điển. Và các công trình nghiên cứu thường mất thời gian rất dài để được chắc chắn xác nhận là có hiệu quả lâm sàng vượt bậc. Đây có thể nói là giải Nobel khoai nhất, vì có nhiều người ko được trao giải vì đã qua đời (do chờ lâu quá đó ).
5. Giải Nobel trừ hòa bình được trao cho tối đa 3 người 1 năm (tổng trị giá khoảng 1tr đô mỹ, có dao động theo mỗi năm tùy lãi suất ngân hàng), họ sẽ chia giải thưởng với nhau, số tiền có thể chia ko đều nhau. Tiền nhận giải hầu hết được dùng lại cho nghiên cứu. Những người nhận giải Nobel hầu hết có nhiều quốc tịch, nên là người nước nào thì do nhà báo viết : )). (A hướng dẫn viên nói vậy) và hầu hết họ đều chọn nước đánh thuế thấp nhất để nhận giải để giữ lại nhiều tiền nhất có thể để đầu tư cho nghiên cứu. Một dều thú vị nữa, là gười thắng giải Nobel có thể dùng số tiền đó để đi du lịch cả thế giới nhưng vợ con thì không… Vậy nên đừng ai me mình với hy vọng được du lịch vòng quanh thế giới nhé : )) vì mình ko đc giải đâu = )))) haha
6. Tổng cộng hiện nay có hơn 950 là người đc giải Nobel, ng đc trao giải có thể từ chối nhận tiền chứ ko thể chối bỏ danh hiệu là ng đạt giải Nobel (hơi phức tạp nhỉ). Cho tới bây giờ có 2 người từ chối giải này, 1 nhà văn do nghĩ rằng tác phẩm của mình dở tệ, ko xứng đáng, và người thứ 2 là 1 ng VN. Tự tìm hiểu nhé : ))
7. Mery Curie là người duy nhất đc giải ở 2 lĩnh vực khác nhau (Vật Lý và Hóa học), bà qua đời vì suy tủy do nghiên cứu các chất phóng xạ. Gia đình này có tổng cộng 5 giải Nobel. Có cả con cháu gì nữa, mình ko nhớ rõ lắm. Nhưng nên nghiêng mình trước gia đình này vị sự hy sinh cho khoa học đúng ko nào??
8. Huy chương Nobel làm từ 150g vàng 18, giá trị của nó tùy thuộc vào tên khắc trên đó. Nếu của M Curie thì có ng sẵn sàng mua 100tr Mỹ kim cho 1 cặp. Còn nếu bạn là prof ở UC Bekerley mà có nó thì được 1 chỗ parking xe hơi ở khuôn viên, đỡ phải đi bộ…
9. Lễ trao giải chính thức diễn ra chiều ngày 10/10 giờ TĐ hằng năm, bất kể mưa hay nắng, chủ nhật hay thứ 7, nhằm tưởng niệm ngày mất của Nobel.

Bản di chúc của Alfred Nobel

Huy chương Nobel trông thế nào?

Hết rồi… Sương sương vậy thôi. Còn nhiều chuyện hay và các câu nói nổi tiếng của các nhà hoạt động nhân quyền nữa, nhưng chắc ko tiện post : )))

Cảm ơn anh Kiet Nguyen Tan đã ghé thăm và tài trợ vé vào bảo tàng.

Dat T Nguyen

Reported from Stockholm, Sweden

17th, Sep, 2019